Bouwen met partners – De Wet Kwaliteitsborging als fundament
Inleiding
Sinds 2024 is het verplicht om bij bouwprojecten een gecertificeerd WKB-bureau (Wet Kwaliteitsborging) in te schakelen. De overheid verstrekt geen traditionele bouwvergunningen meer, maar eist dat een onafhankelijke kwaliteitsborger het bouwplan beoordeelt en waarborgt. Deze nieuwe werkwijze stelt hogere eisen aan het bouwproces.
Prefab bouwsystemen worden hierdoor steeds aantrekkelijker. Ze beperken de kans op menselijke fouten en verhogen de controleerbaarheid van het bouwproces. Aangezien de rol van de hoofdaannemer minder belangrijk wordt, verschuift het zwaartepunt naar een onafhankelijke projectbegeleider die optreedt als vertegenwoordiger van de opdrachtgever. Deze projectbegeleider vormt het aanspreekpunt en stuurt de betrokken partijen aan.
In een bouwteam – bestaande uit opdrachtgever, architect en constructeur – worden het ontwerp en de uitgangspunten gezamenlijk vastgesteld. De projectbegeleider coördineert niet alleen de betrokken ontwerpers en uitvoerende partijen, maar ziet ook toe op de kwaliteit (zoals vastgelegd in het WKB-borgingsplan), de planning en het budget. Dit leidt tot kostenbesparing: de opdrachtgever betaalt direct aan uitvoerende partijen, zonder tussenkomst van een hoofdaannemer en zonder stapeling van opslagkosten.
Vaststelling van de bouwkosten
In samenspraak met de opdrachtgever en de kwaliteitsborger worden vooraf de kwaliteitsnormen bepaald. Op basis hiervan worden alle toeleveranciers en onderaannemers ingekocht tegen vaste prijzen. De som hiervan vormt de directe kostprijs van het project.
Aanvullende kosten kunnen bestaan uit voorzieningen zoals bouwstroom, watervoorziening of tijdelijke afzettingen – afhankelijk van lokale eisen. De projectbegeleider werkt op basis van een vooraf afgesproken percentage van de bouwsom.
Uitvoering van het project
De uitvoering ligt in handen van betrouwbare partijen die zich committeren aan afspraken over prijs, kwaliteit, planning en garantie. Wanneer een partij haar werkzaamheden afrondt, levert zij het werk formeel op aan de volgende partij. De overdrachtsmomenten (demarcaties) worden vooraf duidelijk gedefinieerd.
Financiële structuur
De opdrachtgever houdt zelf de regie over de betalingen. Deze worden rechtstreeks verricht aan onderaannemers en leveranciers. De projectbegeleider adviseert wanneer welke betalingen moeten plaatsvinden.
Garantie en nazorg
Garantieafspraken worden vooraf met alle partijen vastgelegd. Bij oplevering ontvangt de opdrachtgever een overzicht met garantievoorwaarden, gebruiksinstructies en contactgegevens. Dit geeft een helder beeld van wie waarvoor verantwoordelijk is en tot wanneer. De werkwijze is vergelijkbaar met traditionele aanneming: bijvoorbeeld, de installateur geeft directe garantie en is aanspreekpunt bij klachten, zonder tussenkomst van een hoofdaannemer.
Door te werken met een beperkt aantal vaste, betrouwbare partners kunnen duidelijke en goed werkbare garantieregelingen worden getroffen.
Overzicht garantiepartijen
Voor garantieafhandeling zijn de volgende partijen het aanspreekpunt:
- Projectbegeleider
- Architect / Bouwkundig tekenbureau
- WKB-bureau
- Grond-, hei- en funderingswerk
- Casco: productie, levering en montage
- Gevelkozijnen: levering en montage
- Gevelafwerking
- Dakbedekking
- Binnenafbouw (wanden, stucwerk, tegelwerk, binnenkozijnen/deuren)
- Installaties (optioneel gesplitst in elektra en werktuigbouw)
- Schilderwerk (indien van toepassing)
Besparingsmogelijkheden
Dit bouwmodel biedt aanzienlijke besparingen door een efficiënte aanpak:
- Geen traditioneel bestek nodig: een technische omschrijving volstaat.
- Strakke samenwerking in het voortraject: zorgt voor een soepel bouwproces.
- Geen aparte werkvoorbereider nodig: WKB-getoetste tekeningen geven voldoende informatie.
- Geen opslagkosten of indirecte kantoorkosten van een hoofdaannemer.
- Geen opslag op inkoop door aannemer: het inkoopvoordeel komt volledig ten goede aan de opdrachtgever.
- Directievoering geïntegreerd in projectbegeleiding: bespaart externe kosten.
Totale besparing: gemiddeld 7% à 8% ten opzichte van de traditionele bouwkosten.
Mogelijke nadelen
Dit model biedt geen mogelijkheid om een afbouwgarantie (zoals BouwGarant of Woningborg) te verkrijgen. Sommige hypotheekverstrekkers stellen zo’n garantie echter als voorwaarde voor financiering van een woningbouwproject. Dit kan in bepaalde situaties een beperking vormen.
